Dirençli depresyonda rTMS tedavisi mi yoksa yeni bir ilaca başlamak mı?

Amerikan Psikiyatri Dergisi, geçtiğimiz günlerde tedaviye dirençli depresyon hastalarında başka bir ilaç denemesi yöntemi ile tekrarlayan Transkraniyal Manyetik Stimülasyon (rTMS) yöntemini kıyaslayan rastgele kontrollü bir çalışmaya yer verdi.

Çalışmaya en az iki ilaç denemesine (en az bir antidepresan dahil) yanıt vermemiş tek kutuplu ve psikotik bulgusu bulunmayan depresyon hastaları dahil edildi. Bu bireyler ya rTMS alacak şekilde ya da uygulama kılavuzlarında belirtildiği gibi bir sonraki olağan tedaviyi almak üzere rastgele iki gruptan birine alındı.

rTMS grubundaki hastalara sekiz haftalık bir süre boyunca sol dorsolateral prefrontal kortekse 25 seans yüksek frekanslı (10 Hz) TMS uygulandı; bu dönemde rTMS hastaları mevcut ilaçlarını kullanmaya devam edebildi. Diğer grupta tedaviye dirençli bireylerin mevcut ilaçları ya trisiklik antidepresanlarla değiştirildi ya da lityum veya ikinci nesil bir antipsikotikle takviye tedavisine başlandı. Tüm hastalar ayrıca haftada en az bir kez çeşitli türlerde grup ya da bireysel psikoterapi aldı.

Depresyon düşüşü rTMS grubunda daha fazla

Birincil sonuç, sekiz hafta sonra Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeğine (HAM-D) göre depresyon şiddetindeki değişimdi. İkincil sonuçlar arasında remisyon oranlarının yanı sıra depresyonla ilişkili belirli semptomlardaki (anhedoni, anksiyete, uyku, ruminasyon ve bilişsel reaktivite) değişiklikler yer aldı.

RTMS grubundaki hastalarda başka bir antidepresan denemesi alanlara kıyasla depresyon ve depresyonla ilişkili semptomlarda daha fazla düzelme görüldü.

Bu gruptakilerde HAM-D skorlarında ortalama 10,02 puanlık bir düşüş yaşarken, ilaç grubundakiler arasında bu oran sadece 4,19’du. RTMS alan hastaların (%27,1) başka bir antidepresan alanlara (%4,9) kıyasla semptomlarda gerileme elde etme olasılığı da önemli ölçüde daha yüksekti. Ayrıca rTMS grubundaki bireyler anksiyete ve anhedoni (normalde keyif alınan aktivitelerden zevk alamama) semptomlarında daha fazla azalma yaşadılar.

Çalışmanın gerçekleştiği Hollanda Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Iris Dalhuisen ve meslektaşları, “rTMS, tedavi algoritmasının erken bir aşamasında uygulanabilir bir tedavi seçeneği olarak düşünülmelidir çünkü bu uygulama sonuçlarımıza göre antidepresan ilaç değişimi veya artırımından daha etkili olabilir” diye yazdı.

Uzun vadede de etkili olur mu?

Yazarlar, devam etmekte olan bu çalışmanın takip sonuçlarının analizinin çok önemli olacağını söyledi. “Bu verilerin analiziyle, her iki tedavinin uzun vadeli etkinliğinin ne olduğu ve rTMS’nin birkaç ay sonra hala ilaç tedavisinden daha iyi performans gösterip göstermediği belirlenmelidirç.” diye yazdılar.

KAYNAKÇA:
– PsychNews Alert (7.08.2024). “TMS More Effective Than Next-Step Antidepressant Treatment, Study Shows”
– Dalhuisen, I., van Oostrom, I., Spijker, J., Wijnen, B., van Exel, E., van Mierlo, H., … & van Eijndhoven, P. (2024). rTMS as a Next Step in Antidepressant Nonresponders: A Randomized Comparison With Current Antidepressant Treatment Approaches. American Journal of Psychiatry, appi-ajp.