Güvence Arayışının Obsesif Kompulsif Bozukluktaki Rolü

Yapılan bir çalışmada güvence aramanın obsesif kompulsif semptomlar, işlevsiz inançlar ve olumsuz duygularla ilişkisi araştırılmıştır.

Obsesif Kompulsif Bozuklukta (OKB) güvence arayışı, bir nötralizasyon davranışı biçimi olarak kavramsallaştırılmıştır. Algılanan tehdidi, korkulan bir olayın gerçekleşme olasılığını ve olumsuz sonuçlar için algılanan sorumluluğu azalttığı için kişinin endişesi güvence arayışı ile azaltılır. Salkovskis’in güvence arayışını “işleri düzeltmek” girişimi olarak açıklaması, güvence arayışının nasıl işlediğine işaret eder.

Güvence arayışı, kişinin zararı önlemek için gerekli önlemleri aldığına dair teyit sağlamakla kalmaz, aynı zamanda sorumluluğun bir kısmını güvence sunan kişiye devreder. Bununla birlikte güvence arayışı (örneğin, kontrol etme, yıkama, düşünceyi bastırma, dikkat dağıtma, zihinsel ve davranışsal ritüelleştirme) ile kişinin güvence elde ederek anksiyeteyi azaltması geçici bir durumdur.

Uzun vadede, korkulan sonuçların onaylanmamasını önler ve semptomlarının sürdürülmesine katkıda bulunur. Güvence arayışını kullanan bireylerin, kullanmayanlara göre daha şiddetli takıntılara sahip olduğu ve bireyleri diğer kompulsiyonlara ek olarak başkalarından güvence almak gibi başa çıkma stratejilerini kullanmaya yöneltebileceği görülmüştür.

Başkalarından güvence almak

OKB’da kişinin güvence arama ve kontrol davranışları olduğu gibi güvence arama davranışlarının kişilerarası yönünü de vardır. Bu kapsamda, “kendini güvence verme” yi “başkalarından güvence almak” dan ayırt etmek, güvence arayışı kavramını anlamak açısından faydalı olabilir.

OKB hastaları kendilerini güvence altına almak için özellikle güvence kaynağı olarak hizmet edecek kimse yoksa veya bunu yapmaktan utanç duyuyorlarsa zihinsel kontrol ve kendi kendine konuşmayı kullanırlar (örneğin, kendilerine “kapının kilitli olduğunu” söylemeye devam etmek gibi).

Diğer nötralizasyon stratejilerinden farklı olarak, bir güvenlik stratejisi olarak güvence arayan OKB hastası kapının kilitlendiğinden emin olmak için birkaç kez kontrol ve tekrar etmekle kalmaz, aynı zamanda güvendiği veya sevdiği birinin kendisini farklı şekillerde desteklemesini isteyerek kişiyi kendi ritüeline katar.

Böylelikle, güven veren kişi kasıtlı veya kasıtsız olarak, endişe veren olası tehlikenin olumsuz sonuçları önlemek için alınan önlemleri desteklemiş olur. Dahası bu tür durumlar tekrarlanarak hem OKB hastasında hem de güvence sağlayan kişide duygusal sıkıntı olarak kendini gösterir ve genellikle kişilerarası ilişkilerde sorun yaratır.

KAYNAK:
– Haciomeroglu, B. (2020). The role of reassurance seeking in obsessive compulsive disorder: the associations between reassurance seeking, dysfunctional beliefs, negative emotions, and obsessive- compulsive symptoms. BMC Psychiatry, 20(1). doi:10.1186/s12888-020-02766-y