Psikoterapi Yöntemleri

Psikoterapi psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Psikoterapide kişinin yaşadığı sorunu anlayabilmesi ve kişide istenmeyen davranış, düşünce ve duyguların hangi sebeplerle ortaya çıktığının tespit edilmesi gibi daha uzun süreçli amaçların yanı sıra; psiko-eğitim ve destekleyici yaklaşım gibi daha kısa süreli hedefler bulunabilir. Hangi ismi alırsa alsınlar, psikoterapiler hasta için ‘açıklayıcılık’ ve ‘destekleyicilik’ ögelerinin belirli oranlarda birleştirilmesinden oluşur.

Psikanalitik kuramdan yola çıkılarak geliştirilmiş olan dinamik psikoterapide kişilerin duygu, düşünce ve davranışlarının kişinin geçmiş hikayesiyle (özellikle erken çocukluk dönemi ile) ilişkisi bulunacağı varsayımından yola çıkılarak, kişinin mevcut tutum ve davranışını anlayarak, bunlar hakkında içgörü geliştirmesi hedeflenir. Başta serbest çağrışım tekniğinin uygulandığı bu psikoterapi yönteminde terapist daha pasif bir rol üstlenir, kişinin kendisi için açıklama yapabilmesi ve hikayesindeki materyaller üzerinde ‘çalışabilmesi’ için zaman zaman yönlendirici tutum sergiler.

Bilişsel ve davranışçı psikoterapi tekniğinde insan davranışlarının belirli bir düşünce ve eşlik eden duyguyla birlikte gerçekleştiği, insanların belirli şartlarda yaşadıkları deneyimlerinin kişideki otomatik düşünce ve tutumlardan kaynaklandığı tezinden yola çıkılmaktadır. Bu sebeple işlevsel olmayan düşüncelerin değiştirilmesi amacıyla hastalığı hakkında kişinin eğitilmesinin yanı sıra, davranışlarına eşlik eden otomatik ve sağlıksız düşüncelerin sorgulanması ve çürütülmesine gayret edilir. Davranışların değiştirilebilmesi amacıyla verilen davranışçı ödevler yoluyla da uyaranlara karşı duyarsızlaştırma ve davranış paterninin değiştirilmesi amaçlanır.

Bu iki temel psikoterapi türünün yanı sıra destekleyici, varoluşçu ve kişilerarası psikoterapiler gibi daha az kullanılan başka tedavi yöntemleri de bulunmaktadır.