Şizofren Hastayı Doktora Götürmek
![](https://www.kemalarikan.com/wp-content/uploads/2016/08/sizofren-hastalarin-yakinlari-icin-tavsiyeler-1-538x350.jpg)
Şizofren hastaların akrabaları, arkadaşları kısacası yakını olan kişiler genellikle kendilerini ne yapacaklarını bilemedikleri bir durumda bulurlar. Hayal ile gerçeği ayırt edemeyen bu hastaların yaşadığı dünya ile gerçek dünya arasındaki uyuşmazlıklar hastanın kişiler arası ilişkilerini de negatif yönde etkiler. Hastanın yakınları bu süreçte ruhsal olarak yıpranabilir ve hasta ile görüşmeyi bile kesebilirler. Hastaya nasıl yardım edeceklerini bilemezler; hastanın hayatını devam ettirebilmek için ihtiyaç duyduğu iş ve kalacak yer gibi konularda sıkıntı yaşamasının önüne geçemeyebilirler.
En çok karşılaştıkları sorunlardan biri de profesyonel bir yardım almak için hastayı ikna edememektir. Çünkü şizofren hasta çoğunlukla kendinde bir sorun görmez, deneyimlediği şeylerin varlığına kesinkes inanır. Bu durumda hasta yakınları aktif rol oynayarak hastanın bir uzmandan yardım almasını sağlarlar. Hastayı yardım almaya yönelik ikna etme zorlu bir süreç olabilmektedir. Eğer hasta gönüllü değilse, ona yakın olan bir kişinin empatik bir yaklaşım sergileyerek, baskıcı olmadan yapacağı bir konuşma yararlı olabilir:
- Bir süredir bazı zorluklar yaşadığını görüyorum. Bu durumun beni kaygılandırıyor ve sana yardımcı olamıyorum. Bir uzmana danışmakta yarar olduğunu düşünüyorum.
- Düşünüyorum da bir süredir çok daha fazla tartışma yaşıyoruz. Ben seni anlamakta zorluk çekiyorum sen de beni. Bu tartışmalar sadece bizi yıpratıyor. Bir uzmana danışmanın ve fikrini almanın ikimiz için de faydalı olacağını düşünüyorum, ne dersin?
- Kafandan atamadığın bazı düşüncelerin olduğunu görüyorum. Bunlar bütün yaşantını etkiliyor ve seni daha mutsuz, öfkeli ve kaygılı yapıyor. Ben sana yardımcı olamıyorum ancak yardım edebilecek birine (bir uzmana) gitmeni sağlayabilirim.
Örnek olarak verilen cümleler konuşmanın içeriğine göre şekillendirilebilir. Önemli olan nokta durumu kimseyi suçlamadan objektif şekilde özetlemeniz, onun duygularına değinmeniz, sizin içtenlikle ne hissettiğinizi belirtmeniz ve çaresiz kalınan bu konuyla ilgili danışabileceğiniz birinin olduğunu söylemenizdir.
Uzmanla olan ilk görüşmede hastayla yakından ilgilenen, doğru bilgi verebilecek birinin bulunması, uzmanın daha sağlıklı bilgi almasına yarayacak ve uygulanacak tedavinin doğruluğunu arttıracaktır. Bu süreçte önemli bir role sahip olan hasta yakınlarına verilebilecek bazı tavsiyeler, tedavi süresince ve günlük yaşamda karşılaşabilecekleri sorunlarla daha kolay başa çıkmalarını sağlayabilir:
- Her şeyden önce her koşulda onun yanında ve destek olacağınızı hissettirmeniz çok önemlidir. Vereceğiniz duygusal destek hastanın tedavi sürecine başlamasına ve devam ettirmesine katkı sağlayacaktır. Hastaya olan sevginizle hastalığı birbirinden ayırmak gerekmektedir. Hoşnut olmadığınız, bazen anlamlandırmakta bile zorlandığınız davranışların hastalıktan kaynaklı olduğunu unutmayın.
- Önemli noktalardan biri de hasta halüsinasyonlar gördüğünde veya sesler işittiğini söylediğinde ne yapılması gerektiğidir. Bu zamanlarda hasta ile olayların doğruluğunu tartışmamak ve onu ikna etmeye çalışmamak gerekir. Hastalar bu halüsinasyonları adeta gerçekmiş gibi yaşadığından bunların olmadığına ikna etmeye çalışmak daha zedeleyici olacaktır. Aynı zamanda söylediklerine ayak uydurmak da yanlış bir seçimdir. Bunların yerine onun duyduğu veya gördüğü şeyleri sizin görmediğinizi belirtmek, durumları onun algıladığı gibi algılayamadığınızı söylemek doğru ve yeterli olacaktır.
- Halüsinasyonlar dışında düşünce içeriklerinde de bozulmalar olan şizofren hastalar mantıklı olmayan fikirlere sahip olabilirler. Örneğin insanların ona her an zarar vereceklerini düşünebilirler. Doğruluğu olmayan fikirleri olduğunda empatik bir şekilde yaklaşarak, böyle hissetmenin ne kadar üzücü olduğunu dile getirin.
- Şizofren hastaların doktor tarafından verilen ilaçları düzenli kullanması tedavi sürecinde çok önemlidir. Ancak hasta bazen günlük ihtiyaçlarını bile karşılayamayacak durumda olabilir. Bu nedenle hasta yakınlarının ilaç takibini yapması yararlı olacaktır. Bunun yanında her şeyi hasta için yapmak da sakıncalıdır. Kendi yapabildiği şeyleri yapmaya devam etmesi ve bu davranışların pekiştirilmesi önemlidir. Semptomların seyrini takip etmek de ilaçların etkisini dolayısıyla tedavinin etkisini gözlemlemenizde fayda sağlayacaktır.
- Günlük yaşamda stresi azaltmak, onların da stres düzeyi düşük işlerle ilgilenmelerini sağlamak iyi olacaktır. Ayrıca küçük ve başarılabilir hedefler koymalarını sağlamak, kendine güvenlerini arttıracaktır.
- Kriz durumları yaşandığında ses yükseltmemek, tehdit etmemek, fiziksel şiddet uygulamamak gerekir. Hasta yakınlarının sakinliklerini korumaları, güven verici tutumları ve çevredeki duyusal uyaranları azaltmaları kriz durumunu yumuşatacaktır. Daha şiddetli durumlarda kendi güvenliğinizin önemli olduğunu unutmayın.
Bizi takip edin: